Traumagerichte interventies bij vluchtelingenkinderen met PTSS

In een gerandomiseerd onderzoek (KIEM) wordt de effectiviteit van traumagerichte interventies bij vluchtelingenkinderen met PTSS onderzocht.

In het kort
Hoofdonderzoeker: G.T.M. (Trudy) Mooren, Prof. dr.
Betrokken instelling: Universiteit Utrecht, ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum
Startdatum onderzoek: februari 2021
Einddatum onderzoek: juli 2022
Aantal patiënten in onderzoek: 86

De vraagstelling van het onderzoek
Getraumatiseerde vluchtelingenkinderen laten een complex scala aan symptomen zien. Velen zijn blootgesteld aan meerdere stressvolle ervaringen zoals geweld, verlies, migratie en veranderende en moeilijke leefomstandigheden. De therapeutische behandeling EMDR wordt in Nederland op grote schaal toegepast bij kinderen met psychotrauma klachten. KIDNET is een methode die specifiek ontwikkeld is voor vluchtelingenkinderen, maar wordt in Nederland nog beperkt aangeboden. Beide therapieën worden als veelbelovend beschouwd. De effectiviteit van EMDR is bewezen voor Nederlandse kinderen. Er zijn echter maar weinig effectstudies van psychologische behandelingen voor getraumatiseerde vluchtelingenkinderen beschikbaar. De wel beschikbare studies zijn veelal van een beperkte methodologische kwaliteit. Dit onderzoek bestudeert de effecten van EMDR en KIDNET als traumagerichte therapieën voor vluchtelingenkinderen met PTSS.

Het onderzoek
Deze gerandomiseerde gecontroleerde studie wordt uitgevoerd door meerdere instellingen op meerdere locaties. Zij maken gebruik van gestandaardiseerde vragenlijsten, (semi) gestructureerde interviews en gegevens over kwaliteit van leven. Gestandaardiseerde instrumenten worden gebruikt voor en na de behandeling, wekelijks tijdens therapie of wachtlijstperiode en na 3 maanden follow-up. Deelnemers aan het onderzoek zijn vluchtelingenkinderen tussen 8 en 18 jaar. In de studie wordt expertise in het toepassen van EMDR en KIDNET bij kinderen gecombineerd met expertise in het werken met vluchtelingen, hun kinderen en gezinsleden. Ook deskundigheid op het gebied van verliesverwerking door kinderen is geborgd in het projectteam.

De studie werd van maart 2019 tot en met februari 2021 gefinancierd door ZonMW. De onderzoekers verwachten het project met de huidige verlenging van een jaar in februari 2022 af te kunnen ronden.

Verwachte output
Vanuit de wetenschap en het klinische veld is er vraag naar theoretische kennis over effectiviteit van traumagerichte behandelmethoden voor deze doelgroep. Effectieve behandelingen voor psychische problemen gerelateerd aan traumatische gebeurtenissen bij kinderen lopen achter in vergelijking met volwassenen. Bovendien is bekend dat juist kinderen ernstig kunnen worden belast door gevolgen van psychotrauma, met gevolgen voor hun algehele ontwikkeling. Kinderen van vluchtelingen en asielzoekers vormen een uitdaging voor de geestelijke gezondheidszorg, door de complexiteit van hun leefomstandigheden en van hun problematiek. Tijdig, efficiënt en effectief interveniëren is nodig om lange termijn gevolgen te voorkomen. Deze studie heeft als doel bij te dragen aan kansen op herstel bij kinderen die belast zijn met posttraumatische stress. De uitkomsten van het wetenschappelijk onderzoek worden vertaald voor professionals die in de Nederlandse ggz werkzaam zijn en in internationale publicaties.