Naar een gendersensitieve benadering van angststoornissen

Evidence based onderzoek naar angststoornissen bij mannen en vrouwen

In het kort
Hoofdonderzoeker: Prof. Dr. M.J.H. Bekker
Betrokken instellingen: Tilburg University en VU Amsterdam
Startdatum onderzoek: april 2019
Einddatum onderzoek: maart 2020
Aantal patiënten in onderzoek: 1553

De vraagstelling van het onderzoek
Angststoornissen komen twee keer zo vaak voor bij vrouwen als bij mannen. Daarbij hebben vrouwen over het algemeen ook langduriger en ernstiger last van de aandoening. Er is al veel over angststoornissen bekend maar niet over het verschil bij mannen en vrouwen. Meer kennis over de oorzaken van het verschil zal voor een betere diagnostiek en behandeling kunnen zorgen. Waardoor worden sekseverschillen in angststoornissen bepaald? Welke factoren kunnen specifiek vrouwen beschermen en hoe kunnen die worden versterkt?

Het onderzoek
Er wordt gebruik gemaakt van drie bestaande datasets:
1. Een landelijke studie naar Depressie en Angst in Nederland (NESDA)
2. Een groot onderzoek naar traumatische ervaringen (Amsterdam UMC)
3. Een groot landelijk onderzoek in het kader van sociale wetenschappen (Tilburg University).
De datasets worden systematisch onderzocht op geslacht, risicofactoren en angststoornissen.

De volgende factoren blijken relevant te zijn in verband met kwetsbaarheid:
– demografische variabelen (bijvoorbeeld etniciteit, sociaaleconomische status)
– angststoornissen bij ouders
– vermogen tot gehechtheid
– gevoel van eigenwaarde en autonomie
– bepaalde karaktereigenschappen.
De volgende factoren worden gezien als stress bevorderend:
– jeugdtrauma (bijvoorbeeld seksueel kindermisbruik, scheiding van een ouder)
– negatieve gebeurtenissen in het leven (bijvoorbeeld geweld, huwelijksproblemen).
De gegevens over deze variabelen zijn al beschikbaar in de datasets. Ze zijn echter nog niet eerder gezamenlijk en gerelateerd aan sekse bestudeerd voor wat betreft hun bijdrage aan het sekseverschil in angst.

Verwachte output
Uit de studie zal blijken waar de verschillen tussen angststoornissen bij mannen en bij vrouwen op zijn gebaseerd. Zo kan er in de diagnostiek, de behandeling en de preventie rekening worden gehouden met het verschil tussen mannen en vrouwen en de overstap gemaakt worden naar een gendersensitieve benadering van angststoornissen. De studieresultaten worden gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften en verspreid onder zorgprofessionals en patiënten (onder meer GGZ en Stichting Angst Dwang Fobie).