Leefstijl-gerichte behandeling als de norm in de kliniek – Onderzoek in de psychiatrie

Evaluatie van de effecten en implementatie van een multidisciplinaire leefstijl-gerichte behandelmethode voor mensen met een psychiatrische aandoening

In het kort
Hoofdonderzoeker: dr. Jeroen Deenik
Betrokken instelling: GGZ Centraal/Maastricht University
Startdatum: januari 2020
Einddatum: december 2023
Aantal deelnemers in onderzoek: minimaal 846 patiënten in 29 klinieken

De vraagstelling van het onderzoek
Mensen met een psychiatrische aandoening hebben een aanzienlijk kortere levensverwachting dan de algemene bevolking. Dit komt vooral door (voorkombare) lichamelijke ziekten (met name hart- en vaatziekten en diabetes). Eerder onderzoek heeft overtuigend aangetoond dat leefstijlinterventies kunnen helpen bij het verbeteren van zowel lichamelijke als geestelijke gezondheid bij mensen met een psychiatrische aandoening. Er is echter nog weinig onderzoek gedaan naar de inzet van leefstijlinterventies bij mensen in de kliniek. Momenteel is er een groot contrast tussen de onderzoeksresultaten en richtlijnen die pleiten voor de inzet van leefstijlinterventies en de daadwerkelijke toepassing in de dagelijkse praktijk.
GGz Centraal heeft in de afgelopen jaren veel ingezet op verbetering van leefstijl bij mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen. In een kleinschalig onderzoek bleek een multidisciplinaire integrale aanpak (MULTI) succesvol in de kliniek. De onderzoekers willen nu grootschalig de effectiviteit van MULTI bij mensen met een psychiatrische aandoening in de klinische zorg toetsen en de implementatie ervan evalueren.

Het onderzoek
Het onderzoek wordt uitgevoerd in 29 (deeltijd)klinieken van GGz Centraal waar MULTI geïmplementeerd gaat worden. Het minimaal aantal patiënten dat bij het onderzoek betrokken wordt is 846. De onderzoeksvragen gaan over effect en implementatie van leefstijlbehandeling na 24 maanden.

Onderzoeksresultaten
Dit onderzoek richtte zich op het implementeren en evalueren van de MULTI+ leefstijlinterventie binnen GGz Centraal. MULTI+ is een multidisciplinaire aanpak die leefstijlverandering bevordert bij mensen met een psychiatrische aandoening. De interventie omvat verschillende kerncomponenten zoals dagelijkse routine, fysieke activiteit, voeding en het verminderen van middelengebruik. Deze aanpak is flexibel en kan worden aangepast aan de specifieke behoeften van de cliënten en afdelingen.

Het onderzoek had als doel om implementatiefactoren en de effectiviteit in de mentale en lichamelijke gezondheid van cliënten te onderzoeken. De resultaten laten zien dat cliënten die deelnamen aan MULTI+ verbeteringen ervaren in hun kwaliteit van leven en zingeving, wat suggereert dat de interventie een waardevolle bijdrage levert aan hun welzijn. Daarnaast leek er geen verbetering in cardiovasculaire uitkomsten zoals de QRISK3 en HDL cholesterol. Er was ook een verslechtering in slapen overdag. Het is een uitdaging deze uitkomsten te duiden door contextuele factoren zoals COVID-19, missende data en de complexiteit van het veranderproces. In veel afdelingen was MULTI+ na 18 maanden nog niet volledig geïntegreerd, wat het belang benadrukt van blijvende organisatorische steun en het verder versterken van de implementatieprocessen.

Deze resultaten wijzen erop dat een langere termijn en intensievere implementatie nodig zijn om deze veranderingen te realiseren. Het onderzoek toont aan dat MULTI+ potentie heeft om de kwaliteit van leven en zingeving bij mensen met een psychiatrische aandoening te verbeteren. Tegelijkertijd benadrukt het de uitdagingen die gepaard gaan met het implementeren van dergelijke complexe interventies in de praktijk. Voor een succesvolle en duurzame implementatie is het essentieel om de organisatie-brede steun te behouden, verdere training te bieden aan zorgprofessionals en de methodiek continu aan te passen aan de behoeften van de cliënten.

Ons onderzoek onderscheidt zich door de representativiteit van de deelnemersgroep en de brede inclusie van verschillende afdelingen en cliënten binnen GGz Centraal. Dit maakt dat de resultaten een goede weerspiegeling zijn van de dagelijkse klinische praktijk. Doordat we hebben gewerkt in een real-world setting, zijn de inzichten die we hebben opgedaan direct toepasbaar en bijzonder waardevol voor de verdere verbetering van de zorg.

English
This research focused on the implementation and evaluation of the MULTI+ lifestyle intervention within GGz Centraal. MULTI+ is a multidisciplinary approach designed to promote lifestyle changes in individuals with mental illness. The intervention includes several core components such as daily routines, physical activity, nutrition, and reducing substance use. This approach is flexible and can be adapted to the specific needs of clients and departments.

The study aimed to investigate the factors influencing implementation and the effectiveness of the intervention on the mental and physical health of clients. The results indicate that clients participating in MULTI+ experienced improvements in their quality of life and sense of purpose, suggesting that the intervention makes a valuable contribution to their overall well-being. However, no improvements were observed in cardiovascular outcomes such as QRISK3 and HDL cholesterol, and there was a worsening in daytime sleepiness. Interpreting these outcomes is challenging due to contextual factors such as COVID-19, missing data, and the complexity of the change process. In many departments, MULTI+ was not fully integrated after 18 months, highlighting the importance of ongoing organizational support and the need to further strengthen implementation processes.

These results suggest that a longer-term and more intensive implementation may be necessary to achieve the desired changes. The research demonstrates that MULTI+ has the potential to improve the quality of life and sense of purpose in individuals with mental illness. At the same time, it underscores the challenges associated with implementing such complex interventions in practice. For successful and sustainable implementation, it is crucial to maintain organization-wide support, provide ongoing training for healthcare professionals, and continuously adapt the methodology to meet the needs of clients.

Our research stands out due to the representativeness of the participants and the broad inclusion of various departments and clients within GGz Centraal. This makes the results a reliable reflection of daily clinical practice. By working in a real-world setting, the insights we have gained are directly applicable and particularly valuable for further improving daily clinical care.