Virtual Reality Exposure behandeling

Onderzoek naar effectiviteit van Virtual Reality behandeling voor mensen met een psychotische stoornis

In het kort
Hoofdonderzoeker: Prof. dr. Mark van der Gaag
Betrokken instelling: Parnassia Groep
Startdatum: 2012
Einddatum: 2016
Aantal patiënten in onderzoek: 116 patiënten

De vraagstelling van het onderzoek
Een groot aantal patiënten met een psychotische stoornis neemt beperkt deel aan de maatschappij, zelfs als hun psychotische symptomen succesvol zijn behandeld. De patiënten hebben last van achterdocht, sociale angst en sociale vermijding. Exposure-oefeningen in het echte leven zijn voor veel van deze mensen beangstigend. Virtual Reality Exposure behandeling (VRET) kan een oplossing zijn.
Het doel van dit onderzoek is om vast te stellen of VRET een effectieve behandeling is voor het verbeteren van sociale participatie bij mensen met een psychotische stoornis. Het primaire doel is om het effect van VRET op sociale participatie vast te stellen. Daarnaast willen de onderzoekers vragen beantwoorden als: welke patiënten profiteren er het meeste van en wat zijn de werkzame onderdelen?

Het onderzoek
De studie heeft in eerste instantie onderzocht of mensen met achterdocht deze ook beleven in de virtuele wereld. Daarvoor wordt software gebruikt van virtuele werelden als een restaurant, een winkel en een drukke winkelstraat. Daarna is de behandelstudie begonnen, waarbij patiënten zich in een virtuele wereld weer blootstellen aan mensen (avatars). Het is een enkel blind gerandomiseerd onderzoek met een opvolging na drie maanden. De VRET-behandeling vindt maximaal 16 keer plaats en duurt maximaal een uur per keer.

Resultaten
De interventie heeft een gemiddeld effect op toegenomen sociale participatie en een groot effect op afname van paranoïde gedachten en angst. Ook wordt gekeken naar zaken als kwaliteit van leven, bijwerkingen van VRET en aanvaardbaarheid van VRET door patiënten en behandelaars. Uit de eerste behandelingen blijkt dat patiënten in de virtuele wereld angsten overwinnen en dat er met ‘nieuwe gedrag’ geëxperimenteerd kan worden. Bijzonder is ook dat veel patiënten rapporteren dat zij in het echte leven weer begonnen zijn met reizen met bus en tram of het bezoeken van winkels, terwijl dat in de studie niet wordt aangemoedigd. Over het algemeen ziet het ernaar uit dat de oefeningen in Virtual Reality positieve effecten heeft op het echte leven van alledag.

English
The intervention has a medium effect on increased social participation and a large effect on a decrease in paranoid thoughts and anxiety. Matters such as quality of life, side effects of VRET and acceptability of VRET by patients and practitioners are also examined. The first treatments show that patients overcome fears in the virtual world and that ‘new behavior’ can be experimented with. It is also special that many patients report that in real life they have started traveling by bus and tram or visiting shops again, while this is not encouraged in the study. In general, it seems that the exercises in Virtual Reality have positive effects on real everyday life.