Nooit te oud om te leren?
Cognitieve Gedragstherapie gericht op verwachtingsleren, voor (jong)volwassenen met een Vermijdende/Restrictieve Voedselinnamestoornis (ARFID)
In het kort
| Hoofdonderzoeker: Betrokken instelling: Startdatum onderzoek: Einddatum onderzoek: Aantal patiënten in onderzoek: |
prof. dr. Sandra Mulkens Universiteit Maastricht, SeysCentra (met medewerking van MUMC, Co-Eur en PsyQ Haaglanden in multi-center opzet) 01-09-2023 31-8-2027 120 |
De vraagstelling van het onderzoek
Hoofdvraagstelling:
Werkt een Cognitief Gedragstherapeutisch (CGT) programma, gestoeld op de principes van inhibitoir leren bij (jong)volwassenen met ARFID?
Deelvraagstellingen:
Werkt dit programma ook in ambulante (individuele) vorm, voor alle 3 de ARFID-profielen en hebben AutismeSpectrumStoornis (ASS), of andere comorbiditeit invloed op de effecten van het CGT-programma?
Het onderzoek
Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder (ARFID) is een voedings- of eetstoornis waarbij de betrokkene te weinig en/of te selectief eet, hetgeen samenhangt met ernstige lichamelijke en/of psychosociale problemen. Mensen vermijden (bepaald) eten vanwege een geringe interesse in eten, gevoeligheid voor textuur/geur/kleur/smaak, en/of uit angst voor vervelende gevolgen van eten zoals stikken, buikpijn, overgeven etc.
De stoornis zelf bestaat al lang maar men veronderstelde tot voor kort dat deze alleen bij kinderen voorkwam. Sinds 2013 is de stoornis onder de naam ARFID opgenomen in het diagnostische handboek en is de leeftijdsgrens afgeschaft. Het was inmiddels immers wel duidelijk dat ook volwassenen eraan kunnen lijden. Er wordt geschat dat ongeveer 1% van de volwassenen mensen hier last van heeft.
Toch is er nog nauwelijks onderzoek gedaan naar de behandeling van ARFID bij volwassenen. Er zijn tot nu toe alleen studies gedaan naar Cognitieve Gedragstherapie (CGT) bij jongeren met ARFID in een intensieve dagbehandeling in kleine groepjes. CGT is gericht op het opsporen, onderzoeken en ontkrachten van negatieve verwachtingen en doet dit via blootstelling (exposure) aan de moeilijke situaties. Men denkt dat exposuretherapie werkt via inhibitoir leren, hetgeen impliceert dat het schenden van verwachtingen het belangrijkste doel moet zijn van de behandeling. Het schenden van verwachtingen is eerder al een krachtige techniek gebleken bij patiënten met angststoornissen. Het werkte ook goed bij jongeren met een ernstige vorm van ARFID in intensieve dagbehandeling in kleine groepjes.
Dit onderzoek beoogt deze veelbelovende CGT-behandeling te toetsen bij volwassenen in ambulante, individuele vorm, én bekijkt of deze werkt voor alle 3 ARFID-profielen. Ook onderzoeken we of het uitmaakt of de patiënten naast ARFID ook lijden aan andere problemen, of een diagnose hebben in het autismespectrum. We doen dit door in verschillende behandelcentra waarmee we samenwerken, volwassen patiënten met ARFID te behandelen met deze nieuwe vorm van CGT.
Verwachte output
Een promovendus zal zich over deze vragen buigen in een promotietraject van 4 jaar. De resultaten zullen worden gedeeld middels een aantal Engelstalige en Nederlandse publicaties én leiden tot een wetenschappelijk proefschrift. Ook zullen resultaten gedeeld worden op nationale en internationale congressen en via workshops.